به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی هرمز، استان هرمزگان به دلیل شرایط اقلیمی خاص، همواره با چالش‌های جدی در تأمین آب روبه‌رو بوده است. بارش‌های اندک، خشکسالی‌های پیاپی و تبخیر بالای آب موجب شده تا منابع سطحی و زیرزمینی استان به‌شدت کاهش یابد و بسیاری از سدها عملاً از مدار تأمین خارج شوند.

در چنین شرایطی، توسعه آب‌شیرین‌کن‌ها به‌عنوان راهبرد اصلی برای تأمین پایدار آب در شهرها و روستاها به کار گرفته شده و اکنون نیمی از آب بندرعباس و بخش قابل توجهی از نیاز آبی جزایر و روستاهای استان از این طریق تأمین می‌شود.

با وجود این، هزینه سنگین تولید آب شیرین و بدهی‌های انباشته دستگاه‌های اجرایی به شرکت آبفا، بار مالی مضاعفی بر دوش این مجموعه گذاشته است. استمرار این وضعیت، نه تنها مانع توسعه زیرساخت‌های آبرسانی می‌شود، بلکه خدمات‌رسانی روزمره به مردم را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

حمید حمزه‌پور، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان در نشست خبری با خبرنگاران اظهار کرد: میانگین بارش سالانه کشور حدود ۲۵۰ میلی‌متر است اما در هرمزگان این میزان به حدود ۱۷۰ میلی‌متر می‌رسد. به گفته وی، این رقم یک‌سوم میانگین کشوری و بسیار پایین‌تر از میانگین جهانی است.

وی با اشاره به استمرار خشکسالی در استان افزود: بیش از یک دهه است که هرمزگان با خشکسالی‌های پی‌درپی مواجه است و در ده سال اخیر شدت این پدیده به اوج رسیده است. به‌گفته او، بارش‌های مقطعی در برخی شهرستان‌ها تا ۴۰۰ میلی‌متر نیز ثبت شده اما هیچ‌گاه بارندگی یکنواخت و سراسری در استان رخ نداده است.

مدیرعامل آبفا هرمزگان ادامه داد: سدهای استقلال، میناب، شمیل و نیان که منبع اصلی تأمین آب برای حدود ۵۰ درصد جمعیت استان به‌شمار می‌روند، اکنون با کاهش جدی آب روبه‌رو هستند. سد استقلال تنها ۴ درصد ذخیره دارد که آن هم به‌دلیل کیفیت پایین، قابل استفاده نیست.

حمزه‌پور با بیان اینکه سال آبی گذشته بیش از ۹۰ درصد کاهش بارش نسبت به سال قبل داشتیم، تصریح کرد: کل بارش سال گذشته تنها ۳۰ تا ۳۵ میلی‌متر بود که به تعبیر او «فاجعه‌آمیز» است.

وی افزود: در حالی که ایران بیش از دو برابر متوسط جهانی تبخیر آب دارد، در کشور ما حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد منابع آبی مصرف می‌شود؛ این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا تنها ۲۰ تا ۴۰ درصد آب‌های تجدیدپذیر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مدیرعامل آبفا هرمزگان به مصرف بی‌رویه آب در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: بیش از ۹۰ درصد منابع آبی ایران صرف کشاورزی می‌شود و همین امر به تشدید بحران در بیش از ۳۰۰ دشت کشور انجامیده است؛ بسیاری از این دشت‌ها ممنوعه یا بحرانی هستند و پدیده فرونشست زمین نیز در استان‌های مختلف، از جمله اصفهان و تهران، مشاهده می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: اگر اقدامات پیشگیرانه در هرمزگان انجام نمی‌شد، استان با بحران جدی آب مواجه و حتی به مسئله‌ای امنیتی تبدیل می‌شد. با این حال به‌واسطه برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، آب‌شیرین‌کن‌ها اکنون نزدیک به ۴۰ درصد آب استان را تأمین می‌کنند.

به گفته حمزه‌پور، در حال حاضر بیش از ۲۷۰ هزار مترمکعب آب شیرین در روز تولید می‌شود و تنها شهر بندرعباس حدود ۵۰ درصد آب شرب خود را از طریق آب‌شیرین‌کن‌ها دریافت می‌کند. در شهرهایی مانند بندر خمیر، بندرلنگه و سیریک نیز صد درصد آب مصرفی از این طریق تأمین می‌شود.

وی تأکید کرد: اگر توسعه آب‌شیرین‌کن‌ها انجام نمی‌شد، امروز زندگی در بسیاری از نقاط استان غیرممکن بود. با وجود این، هنوز بسیاری از شهروندان از نقش حیاتی این تأسیسات در تأمین آب پایدار اطلاع کافی ندارند. به همین دلیل رسانه‌ها باید در زمینه فرهنگ‌سازی و مدیریت مصرف آب بیش از پیش فعال باشند.

مدیرعامل شرکت آبفا هرمزگان با بیان اینکه تولید آب‌شیرین بسیار پرهزینه است، اظهار کرد: قیمت تمام‌شده آب تولیدی از طریق آب‌شیرین‌کن‌ها بیش از ۱۰ برابر آب‌های چاه و منابع متعارف است. با این حال امروز بیش از ۳۰۰ روستای هرمزگان و نیمی از آب شرب شهر بندرعباس از این روش تأمین می‌شود.

وی افزود: همین تأسیسات باعث شده پایداری نسبی در تأمین آب استان ایجاد شود. به گفته او، بسیاری از مردم از نقش حیاتی آب‌شیرین‌کن‌ها بی‌اطلاع هستند؛ به‌طور مثال در شهرستان پارسیان با وجود آنکه بخش زیادی از آب این منطقه از طریق آب‌شیرین‌کن‌ها و خطوط انتقال تأمین می‌شود، در نشست‌های محلی کمتر کسی درباره کمبود آب سخن می‌گوید.

حمزه‌پور با اشاره به پروژه‌های انتقال آب در استان گفت: امروز آب برخی روستاهای شهرستان بندرلنگه و حتی پارسیان از فاصله‌ای بیش از ۷۰۰ تا ۸۰۰ کیلومتر منتقل می‌شود. این اقدامات موجب شده مناطقی که پیش‌تر با بحران جدی آب روبه‌رو بودند، اکنون به پایداری نسبی برسند.

وی با انتقاد از الگوهای نادرست مصرف، تصریح کرد: در حالی که آب‌شیرین‌کن‌ها با فناوری‌های روز و هزینه‌های سنگین آب تولید می‌کنند، بخشی از این آب در منازل به راحتی هدر می‌رود؛ برای مثال استفاده بی‌رویه در آبیاری درختان و باغچه‌ها که گاهی بیش از ظرفیت سرانه خانوار است.

مدیرعامل آبفا هرمزگان ادامه داد: در برخی روستاها بیش از دو برابر نیاز سرانه آب تأمین می‌شود اما به دلیل مصارف غیرضروری همچنان با کمبود مواجه هستیم. او تأکید کرد: در مناطقی مانند شرق استان حتی از دشت زرآباد برای تأمین آب استفاده شده است، اما اگر مدیریت مصرف جدی گرفته نشود، همچنان شاهد مشکلات خواهیم بود.

وی همچنین فرسودگی شبکه آبرسانی را یکی از چالش‌های مهم دانست و افزود: اکنون بیش از ۲۰ هزار کیلومتر شبکه آبرسانی در استان وجود دارد که بخش زیادی از آن فرسوده است. به همین دلیل، بازسازی این شبکه‌ها به‌طور جدی در دستور کار قرار دارد.

حمزه‌پور خاطرنشان کرد: هزینه‌های نگهداری و بازسازی شبکه‌ها و همچنین پرداخت حقوق بیش از ۲ هزار نیروی انسانی شرکت آبفا، از محل درآمدهای حاصل از فروش آب تأمین می‌شود. او از شهروندان خواست با پرداخت به‌موقع قبوض آب و رعایت الگوی مصرف، در تأمین پایدار آب استان یاری‌گر باشند.

۸۰۰ میلیارد تومان مطالبات معوق آبفا هرمزگان از دستگاه‌های اجرایی

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب هرمزگان با بیان اینکه بخش قابل توجهی از هزینه‌های شرکت از محل درآمدهای داخلی و وصول مطالبات باید تأمین شود، اظهار کرد: متأسفانه همکاری لازم در این زمینه وجود ندارد و حجم بدهی دستگاه‌های مختلف به آبفا به مرز ۸۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

وی افزود: این بدهی‌ها مربوط به دستگاه‌های اجرایی، نهادها، نیروهای مسلح و برخی شرکت‌هاست که یا برنامه مشخصی برای پرداخت ندارند یا اساساً نسبت به این موضوع بی‌توجه هستند.

مدیرعامل آبفا هرمزگان با اشاره به مشکلات ناشی از این بدهی‌ها گفت: هنگامی که شرکت مجبور به قطع انشعاب آب یک دستگاه می‌شود، بلافاصله فشارها از سوی برخی نمایندگان، فرمانداران یا استانداری آغاز می‌شود تا آب آن مجموعه وصل شود، در حالی که این اقدام بدون پرداخت بدهی، فشار مالی زیادی بر شرکت وارد می‌کند.

حمزه‌پور ادامه داد: آبفا موظف است حقوق بیش از دو هزار نیروی انسانی، هزینه نگهداری شبکه‌ها و تأمین تجهیزات را پرداخت کند. در عین حال، هرگونه بی‌توجهی به مطالبات این شرکت دودش به چشم مردم می‌رود؛ چرا که در صورت نبود منابع مالی، تعمیر پمپ‌ها و رفع خرابی‌ها به‌موقع انجام نمی‌شود.

وی تأکید کرد: آب و برق همانند سایر هزینه‌های جاری دستگاه‌ها از جمله سوخت و خدمات دیگر باید در اولویت قرار گیرد و کوتاهی در این زمینه به هیچ عنوان قابل توجیه نیست.

انتهای خبر/