
هرمز گزارش میدهد؛
نقش بیبدیل رسانهها در فرهنگسازی صرفهجویی انرژی
رسانهها با آگاهیبخشی و فرهنگسازی، نقش کلیدی در مدیریت مصرف آب و برق ایفا میکنند و میتوانند رفتار مردم را به سوی صرفهجویی و پایداری منابع هدایت کنند.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «هرمز»، امروزه رسانهها بهعنوان یکی از مهمترین ابزارهای شکلدهی به افکار عمومی و جهتدهی به رفتارهای اجتماعی، نقشی کلیدی در مدیریت منابع حیاتی ایفا میکنند.
در شرایطی که کشور با بحران کمآبی و فشار فزاینده بر شبکه برق روبهرو است، رسانهها میتوانند با ایفای نقش آگاهسازی، فرهنگسازی و مطالبهگری، در خط مقدم مدیریت مصرف قرار گیرند.
استان هرمزگان بهویژه به دلیل اقلیم گرم و مرطوب، رشد جمعیت شهری و افزایش نیاز به انرژی برای وسایل سرمایشی، نمونهای بارز از مناطقی است که ضرورت حضور پررنگ رسانهها در حوزه مصرف آب و برق را بیش از هر جای دیگر آشکار میسازد.
رسانهها در وهله نخست با تولید و انتشار اخبار دقیق و تحلیلهای جامع، زمینه آگاهی عمومی را فراهم میکنند. وقتی مردم بدانند که کاهش بارندگی، افت سطح منابع زیرزمینی و افزایش دمای هوا چه پیامدهایی برای زندگی روزمره دارد، احتمال بیشتری دارد که رفتار مصرفی خود را تغییر دهند.
در همین راستا، انتشار گزارشهای تحقیقی درباره الگوهای مصرف نادرست، مستندهای تصویری از تأثیر کمآبی بر روستاها و برنامههای گفتگومحور با حضور کارشناسان انرژی، میتواند افکار عمومی را نسبت به اهمیت مدیریت منابع حساستر کند.
از سوی دیگر، رسانهها ظرفیت ویژهای برای فرهنگسازی دارند. بهرهگیری از زبان محلی، ضربالمثلها و روایتهای بومی در هرمزگان و دیگر استانها سبب میشود پیامهای مربوط به صرفهجویی برای مخاطب ملموستر و اثرگذارتر شود.
رسانههای دیداری و شنیداری مانند رادیو و تلویزیون محلی، نشریات منطقهای و همچنین صفحات پرمخاطب در شبکههای اجتماعی میتوانند آموزههای ساده و کاربردی درباره کاهش مصرف برق در اوج گرما یا روشهای ذخیره و مصرف بهینه آب را به شکلی جذاب و قابلاجرا به مردم منتقل کنند.
در نهایت، رسانهها را میتوان قلب تپنده آگاهی در مسیر مدیریت مصرف دانست؛ نهادی که با ترکیب آگاهیبخشی، فرهنگسازی و مطالبهگری، هم مردم را نسبت به اهمیت تغییر رفتار مصرفی هوشیار میکند و هم مسئولان را به اصلاح سیاستها و ارتقای زیرساختها فرا میخواند.
در عصر بحرانهای زیستمحیطی و انرژی، رسانهها بیش از هر زمان دیگر بهعنوان کنشگری اجتماعی و فرهنگی، مسئولیتی سنگین و بیبدیل بر دوش دارند.
رسانهها همواره خط مقدم فرهنگسازی در جامعه هستند
خاتون رئیسی، پیشکسوت رسانه استان هرمزگان در گفتگو با خبرنگار ما به نقش اصحاب رسانه در مدیریت و مصرف بهینه آب و برق اشاره کرد و گفت: رسانهها همواره خط مقدم فرهنگسازی در جامعه هستند و در موضوع حیاتی مدیریت منابع آب و انرژی نیز رسالت بزرگی بر دوش دارند.
به گفته وی، شرایط اقلیمی هرمزگان با تابستانهای طولانی و دمای بالا ایجاب میکند که نگاه ویژهای به مسئله صرفهجویی داشته باشیم و این مهم بدون همراهی رسانهها محقق نخواهد شد.
رئیسی با تأکید بر اینکه آموزش و اطلاعرسانی بهموقع میتواند از بروز بحران جلوگیری کند، افزود: رسانهها باید با زبان ساده و قابلفهم برای عموم مردم، راهکارهای صرفهجویی را بیان کنند و الگوهای درست مصرف را به خانوادهها معرفی نمایند. این رویکرد به مرور سبب میشود که رفتار مصرفی مردم اصلاح شده و بار سنگین مشکلات بر دوش دولت و دستگاههای خدماترسان کاهش یابد.
وی نقش خبرنگاران را در این میان بسیار کلیدی دانست و اظهار کرد: خبرنگاران میتوانند با تولید گزارشهای میدانی و بازتاب مشکلات مناطق مختلف، توجه مسئولان را جلب کنند و از سوی دیگر، فرهنگ درست مصرف را میان مردم ترویج دهند.
این پیشکسوت رسانه ادامه داد: رسانهها باید علاوه بر بیان مشکلات، به ارائه راهحل نیز بپردازند و به گونهای عمل کنند که مخاطب احساس کند تغییر سبک زندگی نه تنها امکانپذیر است بلکه به سود خود اوست.
رئیسی تصریح کرد: آنچه امروز نیاز داریم، استمرار پیامهای رسانهای است؛ چرا که موضوع آب و برق تنها مربوط به یک فصل یا یک مقطع زمانی نیست، بلکه مسئلهای دائمی و ملی است. اگر رسانهها این موضوع را به دغدغه همیشگی مردم تبدیل کنند، بیتردید آیندهای روشنتر برای استان و کشور رقم خواهد خورد.
وی در پایان گفت: رسانههای محلی و ملی باید در کنار هم و با هماهنگی دستگاههای اجرایی، پیام صرفهجویی را به اقشار مختلف جامعه منتقل کنند. مصرف بهینه آب و برق نهتنها ضامن توسعه پایدار است بلکه مسئولیتی اجتماعی برای حفظ منابع طبیعی و امانتی برای نسلهای آینده محسوب میشود.
مصیب رجایی، فعال رسانه ای هرمزگان، در گفتگو با خبرنگار ما، از رسانهها به عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسئولان یاد کرد و گفت: اصحاب رسانه قادرند با آگاهیبخشی و آموزش همگانی، رفتارهای مصرفی را به سمت پایداری هدایت کنند.
به گفته وی، در استانی مانند هرمزگان که مردم با گرمای شدید و کمبود منابع آبی دستوپنجه نرم میکنند، این نقش بیش از پیش اهمیت دارد.
فعال رسانهای استان هرمزگان معتقد است: رسانهها با تولید محتوای جذاب و تشویق مشارکت عمومی میتوانند به مدیریت بهتر مصرف آب و برق کمک کنند.
رجایی، برای اثرگذاری بیشتر رسانهها، استفاده از زبان ساده و قابلفهم، محتوای چندرسانهای مانند ویدئوهای کوتاه و اینفوگرافیک، و همکاری با چهرههای محلی را پیشنهاد، و تأکید کرد: در هرمزگان، شعارهای بومی مانند «هر قطره آب، یه دنیا زندگی» و پرهیز از ادبیات تحکمی میتواند حس مسئولیتپذیری را در مردم تقویت کند.
وی همچنین به ضرورت استفاده از ظرفیت شبکههای اجتماعی، که در هرمزگان طرفداران بسیاری دارند، اشاره می کند و می افزاید که رسانههای سنتی با تولید محتوای کوتاه و بصری میتوانند در این فضا اثرگذار باقی بمانند.
فعال رسانهای استان هرمزگان بیان داشت: با توجه به شرایط اقلیمی هرمزگان و وابستگی شدید به برق برای سیستمهای سرمایشی، آموزش روشهایی مانند استفاده از کولرهای کممصرف، تنظیم دمای مناسب و انتقال فعالیتها به ساعات غیرپیک از وظایف رسانهها است و در حوزه آب نیز، اطلاعرسانی درباره تجهیزات کاهنده مصرف و بازچرخانی آب در خانهها، مؤثر خواهد بود.
رجایی، کمپینهای محلی با محتوای بومی را راهکاری برای انگیزهبخشی به مردم معرفی کرد و با اشاره به نمونههای موفقی از نقشآفرینی رسانهها، افزود: مواردی از جمله کمپین «مدیریت مصرف، آینده روشن» با همکاری شرکت توزیع برق هرمزگان و انتشار محتوای آموزشی، تأثیر مثبتی بر کاهش مصرف در برخی مناطق داشته است.
وی همچنین به پوشش رسانهای بحران بندر شهید رجایی و جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اشاره کرد که نشاندهنده ظرفیت رسانهها در حفظ اعتماد عمومی و اطلاعرسانی مسئولانه بود.
فعال رسانهای استان هرمزگان با تأکید بر اهمیت اعتمادسازی، کلید موفقیت رسانههاست و شفافیت، صداقت و پرهیز از بزرگنمایی برای جلب اعتماد مردم امری ضروری است، گفت: معتقدم رسانهها باید صدای مردم باشند، نه صرفاً بلندگوی نهادها.
رجایی، تعامل دوسویه در شبکههای اجتماعی را راهکاری برای تقویت اعتماد عمومی ذکر کرد و با تأکید بر ضرورت همکاری رسانهها با نهادهای دولتی و شرکتهای خدماترسان بیان داشت: این همکاری میتواند به ارائه دادههای دقیق و اطلاعرسانی درباره پروژههایی مانند انرژی خورشیدی منجر شود.
وی سپس افزود: در عین حال، نقش نظارتی رسانهها و نقد منصفانه عملکرد نهادها برای تضمین شفافیت و پاسخگویی ضروری است.
این فعال رسانهای استان هرمزگان همچنین پیامی صریح به هرمزگانیها داد و تأکید کرد: استان هرمزگان، خانه ماست؛ با مصرف بهینه آب و برق، آیندهای روشن برای خودمون و فرزندانمون بسازیم.
رجایی، در پایان صرفهجویی را نهتنها وظیفهای اجتماعی، بلکه مسئولیتی جمعی برای حفظ منابع ارزشمند این سرزمین دانست و بر نقش همافزای رسانهها و مردم در نهادینه کردن این فرهنگ تأکید کرد.
رسانه، قلب تپنده آگاهی در مسیر مصرف بهینه انرژی
اسماعیل رحیمی، فعال رسانهای هرمزگان در گفتگو با خبرنگار ما با تأکید بر اهمیت نقش رسانهها در فرهنگسازی مصرف بهینه انرژی، گفت: هرمزگان با اقلیم خاص و شرایط جغرافیایی منحصربهفرد خود سالهاست با چالشهای جدی در حوزه مصرف آب و برق مواجه است و رسانهها میتوانند در مدیریت این بحرانها نقشآفرینی مؤثری داشته باشند.
وی افزود: گرمای طاقتفرسا، رطوبت بالا و رشد جمعیت شهری فشار مضاعفی بر زیرساختهای تأمین انرژی وارد کرده است. در چنین شرایطی رسانهها نباید صرفاً بازتابدهنده اخبار باشند، بلکه باید با تحلیل ریشهها و ارائه راهکارهای علمی و فرهنگی، افکار عمومی را به سمت مسئولیتپذیری سوق دهند.
فعال رسانهای هرمزگان با اشاره به ظرفیت رسانههای محلی از رادیو بندرعباس تا نشریات منطقهای و صفحات پرمخاطب فضای مجازی بیان کرد: شناخت فرهنگ و زبان مردم فرصتی است تا پیامهای صرفهجویی به گونهای منتقل شوند که نهتنها شنیده، بلکه در دل مخاطب ماندگار شوند. استفاده از گویشهای محلی، ضربالمثلها و روایتهای مردمی ابزارهای قدرتمندی برای نفوذ فرهنگی به شمار میآیند.
رحیمی با بیان اینکه آب در هرمزگان یک منبع حیاتی و استراتژیک است، تصریح کرد: بازآفرینی فرهنگ احترام به آب از طریق بازنمایی روشهای سنتی همچون آبانبارها و قناتها و پیوند آنها با فناوریهای نوین میتواند مسیر تازهای در مدیریت مصرف ایجاد کند.
وی خاطرنشان کرد: در حوزه برق نیز رسانهها میتوانند با معرفی تجهیزات کممصرف، آموزش استفاده صحیح از وسایل سرمایشی و ترویج شعارهایی ساده اما ماندگار همچون «هر خاموشی، یک قدم به پایداری»، نقش مؤثری در اصلاح الگوی مصرف ایفا کنند.
این فعال رسانهای همچنین با اشاره به ظرفیت فضای مجازی گفت: شبکههای اجتماعی در هرمزگان با مخاطبان میلیونی میتوانند به بستری قدرتمند برای انتقال پیامهای فرهنگی در زمینه صرفهجویی تبدیل شوند. تولید محتوای خلاقانه شامل موشنگرافی، پادکستهای محلی و چالشهای مجازی، ابزارهای مناسبی برای درگیرکردن نسل جوان هستند.
رحیمی در پایان تأکید کرد: فرهنگسازی در زمینه مصرف بهینه انرژی پروژهای بلندمدت است که نیازمند همافزایی میان رسانهها، نهادهای دولتی، سازمانهای مردمنهاد و خود مردم است و اگر رسانهها با صداقت، خلاقیت و تعهد وارد میدان شوند، آیندهای پایدار برای هرمزگان رقم خواهد خورد.
همانطور که پیشکسوتان و فعالان رسانه هرمزگان به زیبایی هرچهتمامتر بیان کردند، رسانهها خط مقدم نبرد با بحران کمآبی و پرمصرفی برقاند. این بار اما نه با شمشیر و سپر، بلکه با قلم، دوربین و میکروفون! آنها با روایتگریهای جذاب، از حکایت آبانبارهای کهن تا فناوریهای نوین صرفهجویی، فرهنگسازی را به شیرینترین شکل ممکن انجام میدهند.
تصور کنید: یک ویدئوی بامزه با لهجه شیرین بندری درباره فواید خاموشکردن لامپهای اضافی، یا اینفوگرافیکی چشمنواز که نشان میدهد چگونه با یک کولر کممصرف، هم پولتان در جیبتان میماند و هم آب از گلویتان پایین میرود!
پس دفعه بعد که دیدید خبرنگاری در آفتاب سوزان هرمزگان، با عینکدودی و چهرهای آفتابسوخته، به دنبال موضوع صرفهجویی میگردد، بدانید که او نه فقط یک خبر، بلکه یک قطره آب و یک جرقه امید را به خانههای ما میآورد. چرا که در نهایت، این رسانهها هستند که قلب تپنده آگاهیاند و با همافزایی و خلاقیتشان، ما را بهسوی آیندهای پایدار و پرنور (البته با مصرف بهینه!) رهنمون میشوند.
باشد که همیشه صدای رسانهها، زنگ بیداری برای فردایی بهتر باشد، جایی که آب و برق بهوفور باشد و همه ما با لبخند و افتخار بگوییم: اینجا هرمزگان است، سرزمین مردمان آگاه و صرفهجو!
انتهای خبر/
لینک کوتاه خبر
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!