به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی«هرمز»؛ امسال رژه اورژانس اجتماعی در استان هرمزگان همزمان با سراسر کشور برگزار شد. در این باره با رضایی، معاونت امور اجتماعی بهزیستی هرمزگان گفتگو کردیم.

 لطفاً درباره هدف و اهمیت برگزاری این رویداد توضیح دهید.

با تشکر. همان‌طور که می‌دانید بحران‌های اجتماعی و خانوادگی در کشور رو به افزایش است و استان هرمزگان هم از این قاعده مستثنی نیست. بنابراین، لازم است که در طراحی مداخلات اجتماعی، به ویژگی‌های فرهنگی و اقلیمی هر استان توجه ویژه شود. هدف اصلی ما از برگزاری این رژه، افزایش آگاهی عمومی نسبت به خدمات اورژانس اجتماعی و سایر سامانه‌های فوریتی است. در این برنامه با حضور دستگاه‌هایی مانند اورژانس اجتماعی ۱۲۳، اورژانس ۱۱۵، پلیس ۱۱۰، آتش‌نشانی ۱۲۵ و جمعیت هلال‌احمر، تلاش کردیم ظرفیت‌ها و دسترسی سریع مردم به خدمات فوریتی و تخصصی در زمان بحران را به نمایش بگذاریم.

در این میان خط تلفن ۱۲۳ چه جایگاهی دارد و خدمات آن چگونه ارائه می‌شود؟

خط ۱۲۳ به‌عنوان درگاه اورژانس اجتماعی، تیم‌های سیار و مراکز مداخله در بحران را پوشش می‌دهد. متأسفانه هنوز بسیاری از مردم با این خدمات آشنا نیستند که این ناآگاهی می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری داشته باشد. این خدمات به صورت رایگان، شبانه‌روزی و تخصصی ارائه می‌شوند و اگر مردم اطلاع کافی داشته باشند، می‌توان بسیاری از آسیب‌ها را در سطح فردی، خانوادگی و اجتماعی پیشگیری کرد.

مداخله به موقع در چه زمینه‌هایی بیشترین تأثیر را دارد؟

حوزه‌هایی مانند کودک‌آزاری، همسرآزاری، والدآزاری، خودکشی و سایر آسیب‌های اجتماعی حاد از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. مداخله به موقع در این موارد پیش از ورود افراد به چرخه قضایی می‌تواند نقش مؤثری در حل مسئله و کاهش آسیب‌ها ایفا کند. در واقع اورژانس اجتماعی پلی ارتباطی میان مردم و سیستم حمایتی-قضایی است که روند رسیدگی را تسهیل می‌کند.

پیام اصلی این رژه برای مردم چیست؟

مهم‌ترین پیام این رژه ارتقای امنیت روانی و اجتماعی در جامعه است. ما می‌خواهیم مردم بدانند در زمان بحران همه دستگاه‌های فوریتی استان آمادگی دارند در کنار آن‌ها باشند و حس امنیت و آرامش را برایشان فراهم کنند.

درباره برنامه‌های توسعه‌ای اورژانس اجتماعی در استان چه می‌توانید بگویید؟

ما در سال جاری تمرکز ویژه‌ای بر افزایش فعالیت اورژانس اجتماعی داریم. یکی از اولویت‌ها راه‌اندازی مراکز اورژانس اجتماعی در شهرستان‌های فاقد این مرکز است. به طور خاص مقدمات راه‌اندازی مرکز اورژانس اجتماعی در شهرستان سیریک در حال پیگیری است و سازمان بهزیستی کشور نیز همکاری لازم را آغاز کرده است.

 برنامه‌هایی برای آگاه‌سازی عمومی و اطلاع‌رسانی در این حوزه دارید؟

بله، فعالیت‌های گسترده‌ای آغاز شده است و با استفاده از ظرفیت رسانه‌ها تلاش می‌کنیم آگاهی عمومی را در سطح استان افزایش دهیم.

حضور تیم‌های سیار اورژانس اجتماعی در بحران‌های اخیر چگونه بوده است؟

تجربه نشان داده حضور به موقع و تخصصی این تیم‌ها، مثلاً در بحران‌هایی مانند حادثه اسکله شهید رجایی یا ایام جنگ، تأثیرات مهمی در مدیریت بحران و کاهش آسیب‌ها داشته است. به همین دلیل تربیت و آموزش تیم‌های جدید برای شرایط بحرانی نیز در دستور کار ما قرار دارد.

وضعیت مراکز اورژانس اجتماعی در استان به چه صورت است؟

در حال حاضر در ۱۰ شهرستان استان با جمعیت بیش از ۵۰ هزار نفر مراکز فعال داریم؛ بندرعباس، قشم، حاجی‌آباد، رودان، میناب، جاسک، بندرخمیر، بندرلنگه، پارسیان و بستک. شهرستان‌های سیریک و بشاگرد که جمعیت کمتری دارند تاکنون فاقد مرکز بودند، اما مقدمات راه‌اندازی آن‌ها در حال انجام است.

تعداد نیروهای فعال در این حوزه چقدر است و عملکردشان چگونه بوده است؟

در مجموع ۱۱۷ نیروی تخصصی در مراکز اورژانس اجتماعی استان مشغول به خدمت هستند که ۴۱ نفر در بندرعباس فعالیت دارند. در سال ۱۴۰۳، حدود ۶۵۰۰ مورد خدمت توسط خط ۱۲۳، مراکز مداخله و تیم‌های سیار به مردم ارائه شده است و روزانه حدود ۳۰ تا ۵۰ مداخله ثبت می‌شود.

برخی ممکن است این رژه را تنها یک نمایش بدانند، نظر شما چیست؟

این رژه جنبه نمادین ندارد بلکه بخشی از یک پویش ملی و مستمر برای تقویت همکاری بین دستگاه‌های خدمات فوریتی است.

در آیین‌نامه خدمات فوریت‌های اجتماعی مصوب هیات وزیران، چه نکاتی درباره همکاری دستگاه‌ها مطرح شده است؟

آئین‌نامه تأکید بر هماهنگی مستمر میان دستگاه‌هایی مثل اورژانس ۱۱۵، پلیس ۱۱۰، آتش‌نشانی ۱۲۵، جمعیت هلال‌احمر و اورژانس اجتماعی ۱۲۳ دارد. به ویژه در مواردی مانند اقدام به خودکشی یا بحران‌های خانوادگی، حضور هم‌زمان و هماهنگ چند دستگاه فوریتی بسیار حیاتی است. در همین راستا، تفاهم‌نامه چندجانبه‌ای در حال تدوین است تا همکاری‌ها هدفمند و مستمرتر شود.

نقش مردم در کاهش آسیب‌ها چگونه است؟

مشارکت مردم حیاتی است. به همه هم‌استانی‌ها توصیه می‌کنم اگر با هرگونه آسیب یا بحران اجتماعی مواجه شدند، به ویژه کودک‌آزاری، همسرآزاری، سالمندآزاری یا افکار و اقدام به خودکشی، فوراً با خط ۱۲۳ تماس بگیرند. تیم‌های متخصص ما به صورت رایگان، شبانه‌روزی و محرمانه آماده خدمت‌رسانی هستند.

 فرآیند مداخله اورژانس اجتماعی را بیشتر توضیح دهید، به ویژه در موارد کودک‌آزاری و خشونت خانگی.

فرآیند از دریافت گزارش مردمی یا سازمانی شروع می‌شود. به محض تماس با خط ۱۲۳، اطلاعات ثبت و اولویت‌بندی می‌شود. اگر وضعیت بحرانی باشد، تیم سیار شامل مددکار اجتماعی و روانشناس سریعاً به محل اعزام می‌شود. پس از حضور، وضعیت کودک و محیط زندگی ارزیابی و با رعایت اصول روانشناختی مصاحبه تخصصی انجام می‌شود. سپس با خانواده و افراد مرتبط گفتگو می‌کنیم تا تصویر کاملی از شرایط موجود داشته باشیم.

در چه شرایطی کودک به مراکز نگهداری منتقل می‌شود؟

اگر وضعیت کودک بسیار پرخطر باشد، سریعاً مداخله بحران انجام می‌شود و کودک از محیط ناایمن خارج و به مراکز مداخله در بحران یا خانه‌های امن منتقل می‌شود تا در فضایی امن نگهداری شود و تصمیم‌های تخصصی و قانونی اتخاذ گردد.

چه حمایتی به خانواده‌ها در این فرآیند ارائه می‌شود؟

اگر آسیب ناشی از ناآگاهی یا ضعف مهارتی والدین باشد، آموزش، مشاوره روانشناختی و حمایت اجتماعی به خانواده ارائه می‌شود. همچنین پس از مداخلات اولیه، بازدیدهای دوره‌ای، بررسی وضعیت تحصیلی و روانی کودک ادامه می‌یابد تا اطمینان حاصل شود شرایط ایمن حفظ شده است.

آیا حمایت‌های اقتصادی و معیشتی هم ارائه می‌کنید؟

بله، اگر خانواده مشکلات معیشتی داشته باشد، خدمات مددکاری و برنامه‌های توانمندسازی اقتصادی، آموزشی و اجتماعی در دستور کار قرار می‌گیرد که با هماهنگی مراجع قضایی انجام می‌شود.

در استان چه مراکز نگهداری کودکان فعال هستند؟

سه مرکز مداخله در بحران ویژه کودکان در استان فعال است؛ در بندرعباس، قشم و میناب. این مراکز نگهداری موقت از چند روز تا حداکثر ۲۰ روز دارند و در موارد خاص با تأیید قضایی امکان تمدید اقامت وجود دارد.

اگر خانواده شرایط بازگشت کودک را نداشته باشد، چه می‌شود؟

کودک به مراکز نگهداری بلندمدت منتقل می‌شود که براساس سن و جنسیت در بازه‌های سنی ۶ تا ۱۲ و ۱۲ تا ۱۸ سال برای دختران و پسران تفکیک شده فعالیت می‌کنند.

درباره مراکز نگهداری زنان و دختران آسیب‌دیده چه توضیحی دارید؟

مراکزی مانند خانه سلامت برای دختران در معرض آسیب، خانه امن برای زنان درگیر خشونت و مرکز نگهداری کودکان خیابانی و کودکان کار که بیشتر پسران را پوشش می‌دهد، فعال هستند.

در پایان، چه پیامی برای مردم دارید؟

از همه می‌خواهیم در صورت مشاهده هرگونه خشونت خانگی، کودک‌آزاری، همسرآزاری، سالمندآزاری یا افکار و اقدام به خودکشی، بدون تردید با خط ۱۲۳ تماس بگیرند. اورژانس اجتماعی رایگان، تخصصی، محرمانه و ۲۴ ساعته در خدمت مردم است تا از بروز آسیب‌های عمیق‌تر جلوگیری کنیم.

انتهای خبر/