به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی هرمز، روز دختر، فرصتی برای بازخوانی نقش‌ها، ظرفیت‌ها و چالش‌های نیمی از سرمایه انسانی جامعه است؛ دخترانی که امروز، ستون خانواده‌اند و فردا، معماران نسل آینده. در فرهنگ ایرانی-اسلامی، دختر نه‌تنها موجودی با احساسات لطیف و روحی ظریف شمرده نمی‌شود، بلکه حامل پیام عقل، کرامت، ایمان و مهرورزی است؛ شخصیتی چندبُعدی که از خانه تا دانشگاه، از اجتماع تا عرصه‌های علمی، فرهنگی و حتی جهادی می‌تواند نقش‌آفرینی کند.
تاریخ و سنت ما، آکنده از احترام به جایگاه دختران است. در مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت معصومه (س) نه‌تنها الگویی برای زنان، که اسوه‌ای برای تمامی انسان‌ها در مقام انسانیت، فداکاری، عقلانیت و تعهد اجتماعی هستند. به همین دلیل، انتخاب ولادت حضرت معصومه (س) به‌عنوان روز ملی دختر، اقدامی هوشمندانه در جهت پیوند دادن هویت فردی دختران ایرانی با ریشه‌های دینی، فرهنگی و تاریخی‌شان است.
در جامعه امروز ایران، دختران در عرصه‌های مختلف خوش درخشیده‌اند؛ از موفقیت‌های علمی و فرهنگی گرفته تا فعالیت‌های اجتماعی و جهادی. در چنین فضایی، رسالت نهادهای فرهنگی، آموزشی و رسانه‌ای در تقویت شخصیت، کرامت و اعتمادبه‌نفس دختران سنگین‌تر از گذشته است. دختر ایرانی، امروز بیش از هر زمان دیگری، نیازمند حمایت، الگوسازی، هویت‌افزایی و میدان دادن برای شکوفایی استعدادهایش است؛ نه در فضای رقابت جنسیتی، بلکه در چارچوب نقش‌آفرینی متعهدانه و خلاقانه در مسیر پیشرفت کشور.
این گزارش تلاش دارد تا از منظری چندبُعدی، به جایگاه دختران در فرهنگ ایرانی-اسلامی بپردازد؛ با گفتگوهایی از اساتید دانشگاه، مسئولان فرهنگی و فعالان اجتماعی، با روایت‌هایی از دلجویی و همدلی با دختران آسیب‌دیده در حوادث اخیر، و با نگاهی تحلیلی به فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی دختران این مرز و بوم.
روز دختر، نه یک مناسبت تقویمی صرف، بلکه یادآور رسالتی اجتماعی برای تکریم، شناخت، حمایت و میدان‌دادن به دخترانی است که آینده ایران به دستان توانمند و دل‌های روشن آن‌ها پیوند خورده است
جایگاه دختران در فرهنگ ایرانی-اسلامی؛ تلفیقی از عقلانیت و عطوفت
مرضیه تهرانی ریاضی، در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به جایگاه دختران در فرهنگ ایرانی و اسلامی گفت: «دختران در آموزه‌های دینی و سنت‌های اصیل ایرانی، نماد عقلانیت، لطافت و تعادل‌اند. این نگاه عمیق ریشه در مفاهیم توحیدی و انسان‌محور دارد.
وی با اشاره به اینکه در متون دینی، دختر به‌عنوان رحمتی الهی معرفی شده است، افزود: در قرآن و روایات، نگاه تبعیض‌آمیز نسبت به دختر به‌شدت نکوهش شده و بر جایگاه ممتاز او در خانواده تأکید شده است. در فرهنگ ایرانی نیز دختر همیشه حامل مهر، شرافت و ارزش‌های انسانی بوده است.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: در فضای امروز جامعه که با چالش‌های فرهنگی متعددی روبروست، بازگشت به مفاهیم اصیل درباره زن و دختر می‌تواند بنیان خانواده را تقویت کند. دختر امروز، مادر آینده و مربی نسل بعدی است؛ اگر هویت او آسیب ببیند، جامعه نیز دچار خلل خواهد شد.
تهرانی با تأکید بر لزوم ترویج آموزه‌های اخلاقی و تربیتی در میان دختران جوان اظهار داشت: نظام آموزشی و رسانه‌ها باید نقش‌آفرینی جدی‌تری در معرفی الگوهای موفق دختران مسلمان ایفا کنند. ما نیازمند بازنمایی درست از تصویر زن و دختر ایرانی در جهان امروز هستیم.
وی همچنین خاطرنشان کرد: تقویت عزت نفس، هویت فرهنگی و استقلال فکری دختران، کلید ساخت جامعه‌ای متوازن و پیشرفته است؛ جامعه‌ای که در آن زن و مرد در کنار هم، نه در تقابل با هم، مسیر تعالی را طی می‌کنند.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس همچنین تأکید کرد: هویت زن ایرانی-اسلامی بر پایه خردورزی، نجابت، و نقش‌آفرینی مسئولانه در خانواده و جامعه استوار است.
تهرانی ریاضی به نقش دانشگاه‌ها و مراکز علمی در تربیت فکری و شخصیتی دختران اشاره کرد و گفت: دانشگاه نباید صرفاً محل انتقال دانش باشد، بلکه باید پایگاهی برای تقویت اعتماد به نفس، خلاقیت و هویت‌سازی دختران جوان باشد. بسیاری از دختران با توانایی‌های درخشان علمی، هنری و اجتماعی وارد فضای دانشگاه می‌شوند، اما اگر این ظرفیت‌ها دیده نشود، ممکن است به حاشیه بروند.
وی خاطرنشان کرد: ما می‌توانیم با تکیه بر الگوهای موفق زن مسلمان ایرانی همچون حضرت فاطمه زهرا (س)، حضرت زینب (س) و زنان فرهیخته معاصر، فرهنگ درست زیستن و درست نقش‌آفرینی‌کردن را به نسل جوان منتقل کنیم.
مدرس دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس در پایان با تأکید بر اینکه رشد و بالندگی دختران، به‌معنای رشد خانواده و جامعه است، گفت: هر چقدر برای تربیت، پرورش و تکریم دختران سرمایه‌گذاری کنیم، در واقع برای سلامت اجتماعی، پایداری فرهنگی و پیشرفت ملی سرمایه‌گذاری کرده‌ایم.
دختران بازمانده از انفجار بندر شهید رجایی باید در مرکز توجه جامعه باشند
راضیه سلطان عباسی ندوشن، هم در گفتگو با خبرنگار ما ضمن دلجویی از دختران بازمانده از حادثه انفجار بندر شهید رجایی بندرعباس، گفت: این حادثه تلخ، قلب همه ما را به درد آورد. دخترانی که در این ماجرا آسیب دیدند، نه‌تنها قربانی یک حادثه‌اند، بلکه نمادی از مظلومیت، صبوری و ظرفیت بی‌پایان زنان این سرزمین هستند. لازم است از لحاظ روحی، عاطفی و اجتماعی مورد حمایت جدی قرار گیرند.
وی با تأکید بر مسئولیت دستگاه‌های اجرایی و نهادهای حمایتی در پیگیری حقوقی و روانی بازماندگان گفت: در کنار رسیدگی‌های درمانی، باید ابعاد روانی و معنوی این واقعه نیز مورد توجه باشد. دختران آسیب‌دیده نیازمند همراهی مشاوران مجرب، برنامه‌های بازتوانی اجتماعی و فضای امن برای بازگشت به زندگی عادی‌اند.
مدیر حوزه‌های علمیه خواهران استان هرمزگان با اشاره به ضرورت تقویت حس امنیت روانی در میان دختران و زنان شهر بندرعباس تصریح کرد: حادثه‌ای از این جنس می‌تواند احساس امنیت درونی را متزلزل کند. جامعه باید با زبان همدلی، عدالت و حمایت از آسیب‌دیدگان، این حس را ترمیم کند.
عباسی ندوشن، گفت: دخترانی که در این حادثه آسیب دیدند، به‌ویژه کسانی که هنوز با عواقب روحی و روانی آن مواجه هستند، نیازمند حمایت همه‌جانبه‌ای از طرف جامعه هستند. این دختران تنها نیاز به درمان جسمی ندارند، بلکه از ما انتظار دارند که در این لحظات سخت، صدای آن‌ها باشیم و کمک کنیم تا توانایی‌هایشان دوباره شکوفا شود.
وی با تأکید بر لزوم تغییر نگاه اجتماعی نسبت به حادثه‌دیدگان چنین بحران‌هایی اظهار داشت: «توجه فقط به آسیب‌های فیزیکی، همیشه کافی نیست. ما باید درک کنیم که زخم‌های روحی و روانی، نیاز به حمایت طولانی‌مدت دارند و گاهی مهم‌تر از درمان جسمی هستند. باید تلاش کنیم فضای اجتماعی را برای بهبود این شرایط آماده کنیم.
مدیر حوزه‌های علمیه خواهران استان هرمزگان در ادامه، خواستار نقش‌آفرینی رسانه‌ها در بازتاب دغدغه‌های دختران آسیب‌دیده شد و تأکید کرد: باید روایت این دختران؛ نه برای تحریک احساسات عمومی، بلکه برای ترمیم یک زخم اجتماعی شنيده شود. رسانه‌ها می‌توانند نقشی اساسی در جلب توجه عمومی به مسائل روانی این دختران ایفا کنند. باید از هر فرصتی برای گسترش این همبستگی استفاده کنیم و شرایطی فراهم آوریم که این دختران تنها در تظاهرات عمومی و سطحی، بلکه در عمق جامعه و دل‌های مردم، دیده شوند.
دختران؛ جلوه‌ای از رحمت الهی در فرهنگ خانواده‌های ایرانی
عصمت ناظری، در گفتگو با خبرنگار ما، با اشاره به جایگاه دختران در فرهنگ خانواده‌های ایرانی گفت: دختران در باورهای دینی و فرهنگی ما، نماد رحمت، لطافت و برکت‌اند؛ حضورشان در خانواده، آرامش‌بخش دل‌ها و موجب پیوند دل‌هاست.
وی با تأکید بر نقش تربیتی و روح‌بخش دختران در جامعه افزود: در فرهنگ اسلامی، تولد دختر نه‌تنها مایه افتخار بلکه فرصتی برای رشد معنوی خانواده است. پیامبر اکرم (ص) دختر را ریحانه خواندند و بر تکریم جایگاه او در خانواده تأکید داشتند.
مسئول سازمان بسیج جامعه زنان سپاه امام سجاد (ع) استان هرمزگان با اشاره به آموزه‌های تربیتی در خانواده‌های ایرانی-اسلامی تصریح کرد: فرهنگ ما همواره دختران را به‌عنوان رحمت الهی پذیرفته و از آنان به‌عنوان رکن آرامش خانواده یاد کرده است. در روزگار کنونی نیز باید با بازخوانی این مفاهیم، از آسیب‌های فرهنگی غرب درخصوص زن و خانواده مصون بمانیم.
ناظری همچنین خواستار تقویت برنامه‌های فرهنگی و رسانه‌ای با هدف تبیین جایگاه دختران در جامعه شد و افزود: باید دختران سرزمین‌مان را به درستی بشناسیم و به آنان افتخار کنیم؛ چراکه هر کدام، طلایه‌دار آینده‌ای روشن برای ایران اسلامی هستند.
وی با بیان اینکه خانواده‌های ایرانی همواره با الهام از تعالیم اهل‌بیت علیهم‌السلام، نقش دختر را فراتر از یک عضو صرف در خانواده می‌دانند، افزود: «دختران، مربیان فردای جامعه‌اند. اگر امروز دختران‌مان را با کرامت، عزت‌نفس و ایمان پرورش دهیم، فردا مادرانی خواهیم داشت که نسل آینده را با همین ارزش‌ها تربیت خواهند کرد.»
مسئول سازمان بسیج جامعه زنان سپاه امام سجاد (ع) استان هرمزگان همچنین به خطر برخی تبلیغات رسانه‌ای در تغییر نگرش جامعه نسبت به جنسیت دختران اشاره کرد و گفت: متأسفانه برخی رسانه‌ها، با ترویج سبک زندگی مغایر با فرهنگ بومی و دینی ما، تلاش می‌کنند تصویر زن مسلمان و دختر ایرانی را دگرگون کنند. در برابر این جریان، ما وظیفه داریم هویت اصیل دختر مسلمان ایرانی را بازتعریف و تقویت کنیم.
ناظری با تأکید بر ظرفیت عظیم دختران در پیشبرد اهداف فرهنگی، علمی و اجتماعی جامعه اظهار داشت: دختران ما ثابت کرده‌اند که در کنار لطافت زنانه، از هوشمندی، درایت و اراده‌ای قوی برای نقش‌آفرینی در میدان‌های مختلف برخوردارند. ما باید این سرمایه‌های عظیم را باور کرده و بسترهای لازم را برای رشد و شکوفایی‌شان فراهم کنیم.
وی در پایان از برگزاری برنامه‌هایی با محوریت بزرگداشت مقام دختر در هفته‌های آینده خبر داد و گفت: با همکاری مجموعه‌های فرهنگی و نهادهای مردمی، تلاش می‌کنیم با برگزاری جشنواره‌ها، نشست‌ها و روایت‌گری‌های زنانه، جلوه‌های زیبای نقش دختران در خانواده، اجتماع و انقلاب اسلامی را برجسته کنیم.
انتهای خبر/
