ارتباط صنعت و دانشگاه، راهکار گذار از آی‌اس‌آی/ وزارت علوم درگیر صف‌کشی‌های سیاسی نشود

شبکه اطلاع‌رسانی هرمز- عصر روز ۱۶ آذر، میزگردی با حضور دو تن از دانشجویان موفق استان هرمزگان در دانشگاه امیرکبیر برگزار کردیم.

مهدی حاجی عبدالرسولی دانشجوی ترم ۷ مقطع دکتری در رشته مهندسی پلیمر، گرایش صنایع پلیمر است و محمدصالح مذنبی، دانشجوی سال آخر کارشناسی ارشد در رشته فلسفه تعلیم و تربیت.

هفته پیش بخش اول این میزگرد را منتشر کردیم. بخش دوم و پایانی این میزگرد را که بیشتر ناظر به فضای کشور است در ادامه می‌خوانید.

 مذنبی- بحث جذابیت نداشتن استان برای بازگشت نیروهای بومی عامل بسیار مهمی برای کندی رشد علمی استان است.

به فردی که تحصیلکرده است نمی‌شود گفت بیا در این شهر زندگی کن اما امنیت نداری؛ ما به امنیت این شهر چندان رسیدگی نمی‌کنیم! سالی نیست که شما در اخبار نشنوید چند نفر در استان، رگبار روی هم گرفته‌اند؛ حالا بحث مواد مخدر باشد یا هر چیز دیگر.

برای بحث مسکن و معیشت نخبگان و افراد تحصیلکرده تدبیری اندیشیده نشده است.

حوزه نظارتی هم  مناسب نیست.

برای فرزندان این افراد مدرسه مناسب در استان نیست.

وقتی هم که افراد تحصیلکرده بر می‌گردند چه کاری به دستشان می‌دهند؟ آیا از آن‌ها خواهش می‌کنند که برای رشد و ارتقای استان تلاش کنند یا فرد را رها می‌کنند؟

همه این‌ها دست به دست هم می‌دهد که همان افراد تحصیلکرده هم به استان بر نگردند.

حاجی عبدالرسولی- به نظر من در سطوح مدیریتی هم باید از بومی‌های استان هرمزگان استفاده شود. این امر می‌تواند از بی‌عدالتی‌هایی که در امر استخدام پیش می‌آید جلوگیری کند. البته اگر ما بخواهیم صرفاً از نیروهای بومی بدون پالایش تخصصی استفاده کنیم قطعاً سبب رکود می‌شود. ما باید بین نیروهای بومی و نیروهای غیربومی توازن ایجاد کنیم که بی‌عدالتی از بین برود و پیشرفت و آبادانی جای آن را بگیرد.

خبرنگار هرمز- آقای حاجی عبدالرسولی! شما در بحث تحقیقاتتان، مقالات آی‌اس‌آی را مطرح کردید. نگاه ما به مقالات آی‌اس‌آی به دو صورت می‌تواند باشد. از نظر شما آن‌ها به مقاله‌های ما اعتبار می‌دهند یا ما هستیم که داریم اعتبار مقالاتمان را خرج مهر تأیید آی‌اس‌آی می‌کنیم؟

حاجی عبدالرسولی- به نظر من هردوی این‌ها هست. ما به عنوان فعالان تحصیلات تکمیلی در ایران بخشی از فعالان تحصیلات تکمیلی در دنیا هستیم. داده‌های موجود در پایگاه‌های علمی جهانی در اختیار همه هست. ارتباط صنعت و دانشگاه در ایران باید خودش را به جایگاهی برساند که از این داده‌ها استفاده کند.

البته این را هم باید در نظر بگیریم که دسته‌ای از کارهای پژوهشی به صورت مقاله منتشر نمی‌شود، به صورت «پَتِنت» منتشر می‌شود. شما وقتی کاری را معطوف به نتیجه عملی انجام می‌دهید به صورت پتنت در می‌آورید و دیگران حق کپی کردن آن را ندارند. من احتمال می‌دهم در کشورهای غربی، کارهایی که معطوف به نتیجه می‌شود، پتنت می‌شود و خودشان فقط از آن استفاده می‌کنند اما ما به این مسأله توجهی نمی‌کنیم و داده‌های خودمان را به صورت رایگان در اختیار دیگران قرار می‌دهیم. به صرف اینکه ما بر مقالات آی‌اس‌آی تکیه کنیم ما را به جایی نخواهد رساند.

اگر ارتباط بین صنعت و دانشگاه اتفاق بیفتد نتایج علمی ما هم به سمت پتنت شدن گرایش پیدا می‌کند و صنعت می‌تواند به‌خوبی از آن استفاده کند و دیگران هم حق کپی کردن و استفاده از آن را نخواهند داشت.

مذنبی- تقریباً از حدود ۱۰ سال پیش که اتفاقاً از همین دانشگاه امیرکبیر هم جنبش نرم‌افزاری آغاز شد یکی از مسائلی که پیش آمد این بود که ما چرا مقالاتمان را در آی‌اس‌آی ثبت می‌کنیم؟ ما بیاییم خودمان یک پایگاه داده مثلاً در کشورهای اسلامی راه بیندازیم.

 من فکر می‌کنم مهمتر از همه این‌ها بحث قدرت علم و سیاست‌گذاری‌های علمی ماست. یک مثال ساده می‌زنم. وقتی موبایل وارد کشور ما شد چون کشور سازنده‌اش تکنولوژی برتر بود و ما مصرف‌کننده صرف بودیم، او با کاتالوگش برای ما فرستاد؛ یعنی هم موبایل را به ما داد، هم به ما گفت چطور استفاده کنیم. بعداً فهمیدیم آن کسی که این موبایل را به ما داده در دل آن مداری پیش‌بینی کرده که می‌تواند حتی در لحظاتی که گوشی خاموش است صدای ما را شنود کند. لپ‌تاپ، تبلت، آی‌پد و هر نوع وسیله‌ای که سمت ما می‌آمد؛ چون ما دست برتر نبودیم، با کاتالوگ می‌آمد؛ هم به ما جهت فرهنگی می‌داد، هم تمام استفاده‌اش را از ما می‌کرد؛ از جهل ما نسبت به آن تکنولوژی استفاده می‌کرد.

این دست برتر علمی مهم است. ایران باید یک دوران گذار را طی کند. به قول رهبر معظم انقلاب در بعضی زمینه‌ها برود شاگردی کند یاد بگیرد. وقتی شاگردی کرد و یاد گرفت، در بعضی زمینه‌ها خودش مرزهای دانش را تکان بدهد. وقتی خودش دست برتر علمی شد آن‌وقت می‌تواند آنچه در پایگاه‌های داده قرار می‌دهد مدیریت کند؛ چون مسلط و مشرف به حوزه علمی آی‌اس‌آی و دیگر پایگاه‌هاست.

نه تنها آی‌اس‌آی، در همه زمینه‌ها همین‌طور است. مثلاً دانشجوی ما می‌رود در یک کشور خارجی درس می‌خواند، برایش پایان‌نامه تعریف می‌کنند می‌گویند برو منطقه جغرافیایی خودت را تحلیل کن بیا به ما بده. برای اینکه به صورت رایگان از منظر یک فرد بومی در ایران، تمام بافت فکری، فرهنگی و جغرافیایی ما را استخراج کنند. چون آن‌ها دست برتر علمی‌اند و ما زیر سیطره آن‌ها داریم ارتزاق علمی می‌کنیم برای ما تصمیم می‌گیرند. ما باید خودمان را از این وضعیت نجات بدهیم؛ راهش شاگردی است اما شاگردی با کیاست.

وقتی ما دست برتر علمی بشویم ما دور یک میز مشترک می‌نشینیم کنار هم و تفاهم می‌کنیم. آن‌وقت اگر خواستند برای دانشجوی ما پایان‌نامه تعریف کنند، چون دست برتر علمی هستیم، شرایطی می‌گذاریم که نتوانند در کشور ما به صورت نوین و از طریق علم جاسوسی کنند.

حاجی عبدالرسولی- اتفاقاً در حوزه نانو اتفاقی که دارد می‌افتد این است که ما چندان از دنیا عقب نیستیم و همپای دنیا پیش می‌رویم. به شرط اینکه سایر حوزه‌ها هم خودشان را بالا بکشند که رشد کاریکاتوری پیش نیاید.

خبرنگار هرمز- افق پیش روی علم به معنای تکنولوژی را در کشور و مخصوصاً در استان هرمزگان چگونه می‌بینید؟

حاجی عبدالرسولی- قطعاً رشد آموزشی در حوزه تحصیلات تکمیلی در استان هرمزگان دارد اتفاق می‌افتد. باید سرمایه‌گذاری صورت بگیرد و رشته‌های پایه مهندسی و رشته‌های متنوع تأسیس بشود.

مذنبی- افق پیش روی کشور ما افق روشنی است. همه با این امید زنده‌ایم که ایران را به جایگاه بلندی در دنیا از لحاظ علمی، فرهنگی، اقتصادی و دینی برسانیم و پیشرو و الهام‌بخش برای سایر کشورهای دنیا باشیم.

منتها نکته‌ای که در اینجا هست این است که برای رسیدن به چنین چشم‌اندازی اتلاف انرژی نداشته باشیم.

استان هرمزگان هم مثل بقیه استان‌های کشور رشد خواهد کرد و تکنولوژی، امنیت و رفاه در آن به سطح مطلوب خواهد رسید؛ بهتر از گذشته و در شأن مردم استان هرمزگان.

خبرنگار هرمز- بپردازیم به وجه سیاسی روز دانشجو.

مذنبی- مسمای روز دانشجو چیست؟ بحث ورود نیکسون به ایران است و اعتراض دانشجویان به این حضور که رژیم می‌آید مقابله می‌کند و سه دانشجو شاخص نیز شهید می‌شوند. پیغام مقاومت این شهدا چه بود؟ پیغامشان استقلال، آزادی کشور و رهایی از وابستگی به بیگانگان بود. نیکسون نماد کشوری بود که آمده بود کشور ایران را بیش از پیش چپاول کند.

پیغام قیام شهدای روز دانشجو این است که دانشجویان امروز، مؤمن، عالم، دلسوز برای فرهنگ و علم کشورشان، امیدوار و آزاده باشند و بخواهند که خودشان کشورشان را بسازند.

یک زمانی فضای تقلید محض بر این کشور حاکم بود؛ اینکه ما بنشینیم مقالات و تکست‌های لاتین به سمت ما بیاید، ما این‌ها را به فارسی ترجمه کنیم، این‌ها را تبدیل به متن آموزشی کنیم و خودمان هم حق نداشته باشیم به آن دست بزنیم. زمانی که ما در انرژی هسته‌ای به نقطه‌ای رسیدیم که توانستیم تا حدودی غنی‌سازی کنیم در تفاهمنامه بین ما و کشورهای غربی این ثبت شده بود که هر نوع اقدام علمی که منجر به دست‌یابی به غنی‌سازی بشود باید حذف شود.

از وزارت علوم این انتظار می‌رود که درگیر صف و صف‌کشی‌های سیاسی نشود و دانشگاه دوباره به صحنه تصفیه‌حساب‌های سیاسی کشیده نشود. دانشگاه برود به همان سمت که علم در آن رقم بخورد. اگر تا الآن کار علمی انجام شده است سعی کند نقایص را برطرف کند و کار را جلو بیندازد. الگوی ایرانی- اسلامی پیشرفت و نقشه جامع علمی کشور را باید جدی بگیریم.

حاجی عبدالرسولی- روز دانشجو نشان می‌دهد که دانشجو نسبت به سرنوشت مملکتش حساس است. روز دانشجو نشان می‌دهد که عملکرد دانشجو می‌تواند در جامعه بسیار تأثیرگذار باشد. اگر روز دانشجو را خلاصه کنیم در نه گفتن و بدیلی برای مشکلات کشور نداشته باشیم، چندان نمی‌تواند مؤثر باشد. پیام انقلاب اسلامی پیامی پویاست. ما باید با شرایط روز جهان، عکس‌العمل‌هایمان را تنظیم کنیم.

خبرنگار هرمز- بحث همان نرمش قهرمانانه که حضرت آقا فرمودند.

حاجی عبدالرسولی- بله.

مذنبی- همین‌طور که آقای حاج‌عبدالرسولی می‌فرمایند بحث شعاری نباید صرفاً باشد. باید طرح و برنامه داشته باشیم.

حاجی عبدالرسولی- باید در کنار کار سلبی کار ایجابی هم باشد. البته نباید فراموش کنیم که در تاریخ از طرف استعمار بر ما چه گذشته است. در عین حال باید با کیاست و برنامه‌ریزی کار را پیش ببریم.

خبرنگار هرمز- بنده از طرف شبکه اطلاع‌رسانی هرمز از حضور شما بزرگواران در این میزگرد کمال تشکر را دارم.

انتهای پیام/